Bob Friedländer thuis aan zijn bureau. (Foto: Michelle Friedländer)
Bob Friedländer thuis aan zijn bureau. (Foto: Michelle Friedländer)

Persfotograaf Bob Friedländer

Hoe is het nu met

Zestig jaar lang was Bob Friedländer actief als fotograaf, waarvan ruim veertig jaar in Almere. Hij zat als persfotograaf dag en nacht bovenop het nieuws. De markante Almeerder werd vele malen uitgeroepen tot Sportfotograaf van het Jaar, won In 2004 de AAP-promotieprijs (Award Almere Promotie), kreeg in datzelfde jaar de gemeentelijke Erepenning én hij heeft een eigen tegel in de Almeerse Walk of Fame. In december 2016 maakte hij zijn allerlaatste officiële persfoto. Hoog tijd om eens te vragen: hoe is het nu met fotograaf Bob Friedländer?

We hebben afgesproken bij hem thuis aan de Achterwerf in Haven, waar hij woont met zijn vrouw Michelle. “Wij vinden dit nog altijd een fijne plek, met een mooie grote tuin aan het water”, wijst hij. Vele foto’s sieren de muur van de woonkamer en onder een glasplaat in de salontafel liggen al zijn oude fotocamera’s. Een stukje nostalgie. Op de tafel zelf liggen twee dikke mappen met oude documenten, foto’s en krantenknipsels uit zijn tijd als fotograaf. Al bladerend vertelt Friedländer geanimeerd de ene na de andere anekdote. Hoe hij door de politie werd achtervolgd toen hij met veel haast op weg was naar een belangrijke volleybalwedstrijd, hoe hij door beveiligers werd verwijderd omdat hij niet de juiste perskaart bij zich had toen de Flevolijn werd geopend en hoe hij gewond raakte bij een ongeluk toen hij achterop een motor een wielerwedstrijd fotografeerde.

Ik mis soms de hectiek, ik was als persfotograaf overal bijMooie verre reizen

De inmiddels 79-jarige Almeerder is nog altijd even energiek. “Ik heb de nodige gezondheidsklachten gehad, maar het gaat nu heel goed. Ik vermaak me prima en heb alle tijd om dingen te ondernemen met mijn vrouw, kinderen en kleinkinderen. Toen ik stopte als fotograaf hebben we een paar mooie verre reizen gemaakt, onder andere naar Singapore, waar een van onze kinderen jarenlang heeft gewoond. Natuurlijk mis ik soms de hectiek van toen. Ik was altijd overal bij en ik kende iedereen. Ik word op straat nog heel vaak aangesproken door mensen die ik ooit op de foto heb gezet.”

Intercontinental Press Service

Bob Friedländer begon vlak na 1960 met fotograferen. “Ik kwam hiermee in aanraking via mijn neef, die fotograaf was”, vertelt hij. In 1964 begon Friedländer voor zichzelf en opende hij zijn eigen fotostudio in de Amsterdamse Jordaan: Intercontinental Press Service. “Ik maakte toen vooral veel fotoreportages voor modetijdschriften. Foto’s van allerlei stofjes en modellen.” Voor de krant De Tijd maakte hij ook foto’s van voetbalwedstrijden en hij ontdekte al snel dat hij dat het leukste vond om te doen. Friedländer fotografeerde in zijn loopbaan vele wedstrijden van grote clubs als AJAX, Feyenoord en PSV.  “Ik kende ook veel spelers persoonlijk, in het bijzonder Johan Cruijff, met wie ik veel heb meegemaakt. Ik heb na mijn pensioen nog een expositie in Café op 2 gehouden met 14 van mijn mooiste Cruijff-foto’s.” 

Ontwikkelingen in de fotografie

Als fotograaf heeft hij zo’n beetje alle ontwikkelingen in zijn vakgebied wel meegemaakt. “Er is in de loop der jaren veel veranderd. In het begin had ik nog een donkere kamer om mijn foto’s te ontwikkelen. De afgedrukte foto’s bracht ik vervolgens in alle vroegte naar de krantenredacties. Foto’s voor kranten elders in het land gaf ik op het station mee met de Perstreinpost”, blikt Friedländer terug. “In 1998 stapten wij als een van de eersten over op digitaal fotograferen. Dat was een flinke investering, maar scheelde wel een hoop tijd.”

Toen Friedländer in 1980 naar Almere verhuisde, verlegde hij al snel zijn focus van de landelijke dagbladen naar het lokale nieuws. “Er gebeurde zóveel in deze nieuwe stad in opbouw. Ik heb heel wat eerste palen, openingen, oprichtingen en benoemingen vastgelegd.” Hij startte hier zijn nieuwe bedrijf Studio Friedländer Almere Press. “Dat bestaat overigens nog steeds! Vooral in de weekenden hadden we het destijds ontzettend druk met de vele foto-opdrachten. Hele schema’s hadden we opgesteld. Michelle ging vaak mee als ik foto’s moest maken. Toen de kinderen groter waren heeft zij het fotograferen ook hervat en konden we de taken weer meer verdelen. Zij deed meestal de bedrijfsfotografie voor advertorials in de krant, daar had zij meer geduld voor dan ik.” 

Miljoen foto’s

Friedländer heeft laatst uitgerekend dat hij in totaal zo’n miljoen foto’s moet hebben gemaakt gedurende zijn loopbaan. Zijn hele Almeerse fotobestand heeft hij inmiddels overgedragen aan het Stadsarchief Almere. Pas op zijn 74e ging Friedländer officieel met pensioen. “Niet alleen omdat ik het moeilijk vond om ermee te stoppen. Ik moest ook wel zo lang doorwerken, want als ZZP’er had ik nagenoeg geen pensioen opgebouwd.”

Doodsteek voor fotografen

Als betrokken Almeerder blijft hij het lokale nieuws volgen. Zijn politiepieper heeft hij ook nog steeds paraat. “Ik vind het leuk om het 112-nieuws te blijven volgen. Vroeger stond de politiescanner dag en nacht aan. Mijn vrouw en kinderen werden er gek van. Ik hoef er nu gelukkig niet meer uit ’s nachts voor een brand of een ongeval. Tegenwoordig maken omstanders bovendien ter plekke al foto’s met hun mobieltjes en zetten deze meteen online. Deze ontwikkeling is wel de doodsteek voor veel fotografen geweest. Ik zag zelf mijn opdrachten en inkomsten flink afnemen toen iedereen zelf maar foto’s ging maken.”

Kunstambassadeur

Slechts incidenteel maakt hij nog foto’s. “Zoals laatst voor de Almeerse atelierroute Route 45, waaraan Michelle ook meedeed. Zij heeft echt een nieuwe passie gevonden in de kunst. Zelf ben ik in 2019 overigens Kunstambassadeur geworden van de Dolfijn in Haven, het monument waar jaarlijks op 4 mei de oorlogsslachtoffers worden herdacht. Vanwege mijn Joodse afkomst voel ik mij daar erg mee verbonden. Ik heb ervoor gezorgd dat het kunstwerk voor de herdenking weer helemaal netjes werd gemaakt.”

Zo nu en dan stuurt hij nog foto’s naar de lokale media, of tipt hij ze over een nieuwtje dat hij ergens heeft opgevangen. “En verder vermaak ik mij tegenwoordig vooral met online kaartspellen op de computer én met de Toto. Ook spannend hoor”, lacht hij.